این غزل مشهور سعدی1 را بسیار در مدح پیامبر (ص) می خوانند. همه ابیات این غزل زیباست، اما آنچه که لحظاتی تاملی کوتاه بر آن داشتم، این بیت بود.

عرصه گیتی مجال همت او نیست

روز قیامت نگر مجال محمد

واقعا این کلام مصلح الدین سعدی پرمایه است. این همه مکارم اخلاق و معجزات  و صفات نیکو و تمامی آنچه در متون اسلامی در مورد نبی اسلام هست، با تمام این عظمت، در ابعاد محدود جهان مادی (گیتی) بروز یافته است، با اینکه حد اعلای انسانیت است. اما آنچه که حقیقت شأن حضرت محمد (ص) است را باید در جهان آخرت دید. آنجاست که حقیقت محمد (ص) مجال بروز و ظهور می یابد. شاید اشاره شیخ به شفاعت آن حضرت از امت اسلام است. امید است آنچنان زیست کنیم که شایسته شفاعت آن حضرت و خاندان پاکش در آن روز باشیم.

راستی امسال تقارن جالبی میان شام وفات آن حضرت و امام حسن (ع) و شب یلدا رخ داده، شاید به بیانی طولانی ترین شب گیتی شامی است که آن حضرت از این دنیا رخت بربست. امید است که با حضور منجی، این یلدا به صبح روشن بدل شود. 

1. ماه فروماند از جمال محمد...