صابئین مندایی
"ابرخت یردنا ربا ادمیا هیی"
تبرک باد یردنای بزرگ آبهای حیات
منداييان از قديميترين اقوام خاورميانهاند، كه قسمت اعظم آنان، اكنون در جنوب ايران و عراق، زندگيميكنند. آنان پيرو ديني هستند كه خود آن را مندايي ميخوانند، اما در قرآن از آنان با عنوان صابئين و در ذيل ساير اديان توحيدي، همچون آيين يهود و مسيح ، ياد شده است (سوره بقره، آيه 62 ،سوره مائده ، آيه 69 و سوره حج، آيه 17). منداييان پيرو حضرت يحياي تعميد دهنده هستند و آيين غسل تعميد، به عنوان نوعي مناسك تشرف جايگاهي ويژه در باورهاي آنان دارد. موطن اصلي قوم مندايي سرزمين فلسطين و پيرامون رود اردن است، اما آنان در اواخر دوره اشكانيان، به واسطه فشارهاي عبرانيان، از موطن اصلي خود به بينالنهرين و جنوب ايران مهاجرت كردند. منداييان از آن زمان تاكنون در جوار ايرانيان زيستهاند و آميختگيهاي زبانشناختي و آييني، شاهدي موثق بر اين همجواري طولاني است.
منداييان يك گروه اقليتاند، اما واقعيت اين است كه آنان به عنوان يك اقليت قومي و ديني با معضلات و مشكلات فراواني روبهرو هستند. اگر معيار شناخت يك گروه از مردم با قوميت و اعتقاداتي جداگانه، به عنوان اقليت، قانون اساسي كشور باشد، آنگاه ميتوان سرچشمه اصلي مشكلات و محروميتهاي منداييان را دريافت. منداييان به عنوان يك اقليت با وجود جمعیت ۲۵۰۰۰ نفری از سوي قانون اساسي به رسميت شناخته نشدهاند، و همين مساله مسبب محروميت عميق آنان از امتيازاتي كه ساير اقليتهاي ديني از آن برخوردارند، شده است. نكته بسيار جالب توجه اين است كه موحد و اهل كتاب بودن منداييان براساس نص قرآن كريم، از سوي عموم مراجع تقليد اثبات شده است، اما به هر حال اين شناسايي عملا منداييان را واجد هيچ امتياز اجتماعي ويژهاي نكرده است و جای تاسف است که حتی مردم اهواز هم از وجود آنها اظهار بی اطلاعی می کردند!!!!!
تصاویر بالا مربوط هست به مراسم ازدواج منداییان که طی آن عروس و داماد بطور جداگانه توسط روحانی غسل داده شده و پس از خواندن ادعیه و انجام اعمال خاصی از جمله خوردن نان و آب مقدس به عقد هم در می آیند.
در پایان از شما می خواهم که اگر خواستار مطلب و عکس بیشتری از این قوم هستید در قسمت نظرات اعلام کنید هرچند ما تصاویری را انتخاب کردیم که نمونه ی آنها در سایت های دیگر کمتر پیدا می شود!
۲۰۰۹/۱۰/۳۰ یحیایی
نفحات (عرفان 85) در اواخر سال 85 به دست جمعی از دانشجویان ادیان و عرفان دانشگاه تهران (ورودی 85) راه اندازی شد.این وبلاگ با انجمن علمی دانشکده الهیات و نیز کانون اندیشه صفیر دانشگاه تهران همبستگی ها و همکاری هایی داشت. در حال حاضر برخی از دوستان فارغ التحصیل و برخی در مقطع کارشناسی ارشد مشغول به تحصیل شده اند. نفحات همچنان با همان رویکرد ادامه به کار می دهد. این وب شاید برای اهل پژوهش و شاید اهل دل و دوستان مفید باشد.