نفحات

((بسم الله الرحمن الرحیم و ایاه نستعین))

((اِنَّ لِرَبکم فی ایامِ دهرِکم نفحاتٍ من رحمتهِ٬ اَلا فتعرَّضو لَها)) 

 شهادت مقتدی عارفان و سالکان امیر المومنان، امام علي (ع) را تسليت عرض مي كنم. گفتیم در اين ايام نقلي كنيم از كلام بزرگان در مدح امير المومنان. كتابي نه چندان قطور(۱۶۰) به دستم رسيد از عارف صمداني و عالم رباني، يگانه روزگار؛ حضرت آيت الله جوادي آملي ـحفظه الله ـ به نام "حيات عارفانه امام علي(ع)". پسنديده ديدم سخني چند از اين كتاب ارزشمند نقل كنيم ليك تمامي دوستان و بزرگواران را به مطالعه اين كتاب دعوت مي كنم از آنجا كتاب بر اصولي است كه بعضي بخش ها مقدمه اي بر ديگري است.  تعاريف و توضيحات كتاب هم بسيار مفيد است.

مدح بلند ابن سینا از امیر المومنان(ع)

ممکن است آگاهی از همتایی علی (ع) با قرآن مجید و همسانی آن حضرت با وحی سماوی، ابو علي ابن سينا (رحمه الله) حكيم نامور جهان اسلام را موفق كرده باشد كه درباره آن حضرت (ع) چنين بگويد:

(( اشرف بشر و اعّز انبيا و خاتم پيامبران(ص) به مركز دايره حكمت و فلك حقايق و خزانه عقول، امير المومنين علي (ع) فرمود:"يا علي اذا رأيت الناس مقّربون إلي خالقهمم بأنواع البّر تقّرب إليه بأنواع العقل تَسْبِقهم."

چنين خطابي در خور كس نيست مگر در بين چنان انسان بزرگي كه موقعيت او در بين مردم همانند معقول بين محسوس است. معناي حديث مزبور اين است كه مسابقه با ديگران در امور خير و سبقت بر آنان اين است كه اگر ديگران به كثرت عبادات می پردازند تو به تحصيل معقولات كوشا باش تا از آنان در درجه پيش بگيری و چون ادراك علي بن ابي طالب(ع) حقايق را به بصيرت عقل بود، محسوسات و معقولات نزد او مساوی بوده و برای همين جهت بود كه فرمود:"لو كشف الغطاء ما ازددت يقيناً.")) معراج نامه، ص ۹۴، با اندك تغيير.

آنچه از متن گفتار علوی و تحرير آن در سخنان كليني و ابن سينا(رحمه الله) استنباط مي شود اين است كه گذشته از تنظيرهاي قبلي اولاً، علي (ع) نسبت به ديگران همانند ليلة القدر است نسبت به ايام و ليالي ديگر. ثانياً، در بين جمهور مردم حسّ گرا همسان معقول بين محسوسات است. ثالثاً، در ميان حكيمان و متكلمان صاحب نظر و عقل گرا چونان مشهود بين مفاهيم و معقولات است. رابعاً، در بين اوليا و عرفای شاهد و صاحب بَصَر همتای غايب بين مشهودات است... 

 ((بسم الله الرحمن الرحیم و ایاه نستعین))

((اِنَّ لِرَبکم فی ایامِ دهرِکم نفحاتٍ من رحمتهِ٬ اَلا فتعرَّضو لَها)) 

از کتب معتبر در شیوه سلوک الی الله و عرفان عملی در زمانه ما کتاب "المراقبات فی اعمال السنة" نوشته عارف كامل و سالك واصل ميرزا جواد ملكی تبريزی (قدس سره) است.

حضرت امام خمینی در نصیحتی می فرماید:" ... و از علمای معاصر کتب شیخ جلیل القدر عارف بالله حاج میرزا جواد ملکی تبریزی را مطالعه کن."

احتیاجی به قلم فرسایی در مورد بزرگان عرفان و تصوف اسلامی درسالیان معاصر نیست و خواننده واقف است بر احوال امثال حضرات " سید علی قاضی"، " شاه آبادی"، "غروی اصفهانی" و دیگر بزرگان که همگی از اولیاءالله بوده و صاحب کرامات. و نیز دیگر بزرگانی كه در قيد حيات اند و خداوند عمرشان را طولانی گرداند كه مايه ثبات زمين و گردش آسمانند و چراغ هدايتند در غرب ضلالت.

نه در اختر حركت بود نه در قطب سكون

گر نبودی به زمين خاك نشينانی چند

گفتیم در ماه مبارک اندكی از "المراقبات" نقل كنيم كه مطالعه آن "ز ملک تا ملکوت حجاب برگیرد."

میزرا جواد آقا ملکی تبریزی در مراقبات ماه مبارک در بخشی اقسام روز داران را از نظر قصد و نیت ذکر کرده است، می فرماید:

((روزه همانگونه که بر پایه آنچه باید از آن پرهیز شود به سه گونه یاد شده تقسیم می شود، بر پايه قصد و نيت روزه داران نيز به گونه هایی بخش می شود:

۱. گروهی بی آنکه قصد و نیت صحیحی داشته باشندـ قصد و نیتی که محور صحت عمل آنان باشد و از بطلان آن جلوگیری کند ـ روزه می گیرند،  مثلاً برای ترس از مردم یا برای جلب منافع مادی و دنیایی، یا تنها از روی عادات رایج در میان مسلمانان، اينان روزه می گيرند تا از آزار مردم ایمن باشند و از منافعی که می توانند از مردم ببرند بی بهره نمانند.

۲.گروهی دیگر روزه می گیرند تا هم از آزار مردم ایمن مانند و هم از منافع آنان بی بهره نمانند و هم از عذاب دوزخ رها شوند و از نعمتهای بهشت بی بهره نمانند.

۳.گروهی دیگر نیز تنها به قصد ایمن ماندن از عذاب دوزخ و یا بهره مند شدن از نعمتهای بهشت و یا به هر دو قصد روزه می گیرند.

۴.گروهی نیز روزه می گیرند تا افزون بر ایمن ماندن از دوزخ و رسیدن به بهشت، رضایت و خشنودی خدای را نیز فراهم کنند و به او تقرب و نزدیکی حاصل نمایند.

۵. و بالاخره گروهی نیز جز قرب حق و رضای حق هیچ قصد و نیتی ندارند، روزه می گيرند تنها برای اينكه به خداوند نزدیک شوند و به مقام رضای او دست یابند.))

آیت الله ملکی تبریزی در مورد گونه ای دیگر از نیت نیز سخنانی از ديگران نقل فرموده اند و سپس آنان را نقد و تعدیل کرده اند، كه چون شامل بحثی دقیق و نه چندان مختصر است و نیاز به دقت دارد، شما را به متن كتاب ارجاع مي دهم.

*سلوك عارفان؛ ترجمه سيد محمد راستگو؛ نشر سايه؛ زمستان ۱۳۷۸. و نيز متن عربی "المراقبات" و ترجمه هايی ديگر چون" برنامه خودسازی" و... .

سوال: نیت و قصد شما از روزه داری چیست و فکر می کنید در کدام مرتبه قرار دارید؟

التماس دعا

 ((بسم الله الرحمن الرحیم و ایاه نستعین))

((اِنَّ لِرَبکم فی ایامِ دهرِکم نفحاتٍ من رحمتهِ٬ اَلا فتعرَّضو لَها)) 

مي گويد:
بازآی هر آنچه هستی بازآی

گر کافر وگبر و بت پرستی بازآی

این درگه ما درگه نومیدی نیست

صد بار اگر توبه شکستی بازآی

مي گويي:
تو مگو ما را بدان شه بار نیست

با كريمان كارها دشوار نيست

مي گويم:
گر بر کنم دل از تو و بردارم از تو مهر

آن مهر بر که افکنم آن دل کجا برم